ยาฟาวิพิราเวียร์ มารู้จักกันว่าคือยาอะไร ใช้รักษาโควิด-19 ได้ยังไง มีผลข้างเคียงมั้ย
| By joy
ยาฟาวิพิราเวียร์ หลายคนคงคุ้นหู เพราะเป็นชื่อยาที่เราได้ยินกันบ่อย ๆ ในช่วงนี้ เนื่องจากถูกนำมาใช้ เพื่อเป็นยารักษาผู้ป่วยโรคโควิด-19 นั่นเอง วันนี้ Girl Variety จึงมาแนะนำ ให้ผู้อ่านได้รู้จักยาชนิดนี้ ว่าคือยาอะไร ใช้รักษาผู้ป่วยโควิด-19 ได้ยังไง และไขข้อสงสัย ที่หลาย ๆ คนอาจกังวลถึงผลข้างเคียง จากการกินยาฟาวิพิราเวียร์อีกด้วย
ยาฟาวิพิราเวียร์ คือยาอะไร
ยาฟาวิพิราเวียร์หรือ Favipiravir คือยาต้านไวรัส ที่มีฤทธิ์ในการยับยั้ง การเพิ่มจำนวนของไวรัส SARS CoV2 ที่ก่อให้เกิดโรคโควิด-19
ยาฟาวิพิราเวียร์ถือเป็น ยาหลักในการรักษาผู้ป่วยโรคโควิด-19 เพราะมีประสิทธิภาพในการลดปริมาณไวรัสได้ดี และช่วยลดความเสี่ยง ในการเกิดภาวะรุนแรงของโรคโควิด-19 ด้วย ซึ่งต้องใช้ควบคู่ไปกับยาชนิดอื่น ๆ
ยาฟาวิพิราเวียร์ถูกค้นพบ โดยบริษัทฟูจิฟิล์ม โตยามะเคมิคอล ในประเทศญี่ปุ่น จากนั้นก็ได้รับอนุมัติ ให้ใช้ในประเทศญี่ปุ่น เพื่อใช้รักษาโรคไข้หวัดใหญ่ ที่ใช้ยาอื่นไม่ได้ผล ได้ตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ.2557 เป็นต้นมา
นอกจากนี้ ยังมีการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ ตอนช่วง พ.ศ.2557 ถึง พ.ศ.2559 ซึ่งเกิดเหตุการณ์ ไวรัสอีโบลาระบาดอย่างหนัก ในแอฟริกาตะวันตก
ขณะที่ ประเทศจีนก็ได้ให้การรับรอง เมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 ว่ายาฟาวิพิราเวียร์ เป็นยาต้านไวรัสที่มีประสิทธิภาพ ในการต่อต้านโรคโควิด-19 ได้
ยาฟาวิพิราเวียร์ใช้รักษาผู้ป่วยโรคโควิด-19 ยังไง
ยาฟาวิพิราเวียร์ไม่ได้จ่ายให้กับผู้ป่วยโรคโควิด-19 ทุกคน แต่แพทย์จะเป็นผู้พิจารณา ว่าผู้ป่วยคนใดควรได้รับยาฟาวิพิราเวียร์ โดยยาฟาวิพิราเวียร์เป็นยาอันตราย ซึ่งควรกินภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น
แพทย์จะเริ่มให้ยาฟาวิพิราเวียร์ ในผู้ป่วยที่มีภาวะปอดอักเสบ ที่มีอาการรุนแรง โดยเฉพาะในผู้ป่วย ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง ได้แก่ อายุมากกว่า 60 ปี และมีโรคประจำตัว คือ โรคเบาหวาน, โรคตับ, โรคหัวใจและหลอดเลือด, โรคหลอดเลือดสมอง, โรคไตเรื้อรัง, โรคปอดเรื้อรัง และผู้ป่วยที่มีภาวะอ้วน หรือภูมิคุ้มกันบกพร่อง
ในขณะที่ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ก็ได้ออกมาประกาศแนวทาง ในการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ ตามเงื่อนไขใหม่ โดยมีรายละเอียดดังนี้
- ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการ ไม่ให้ยาต้านไวรัส เพราะส่วนมากหายเองได้ และอาจได้รับผลข้างเคียงจากยา
- ผู้ป่วยที่มีอาการน้อย ไม่มีปอดอักเสบ ไม่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง หรือมีโรคร่วม จะให้ยาโดยเร็ว แต่หากตรวจพบเชื้อเกิน 7 วัน อาจไม่จำเป็นต้องให้ยา เพราะผู้ป่วยน่าจะหายเองได้ โดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน
- ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการ หรือมีอาการน้อย แต่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง หรือมีโรคร่วม จะให้ยานาน 5 วัน หรืออาจจะมากกว่า ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วยแต่ละราย
- ผู้ป่วยที่มีปอดบวม หรือมีภาวะลดลงของระดับออกซิเจนในเลือด จะให้ยาเป็นเวลา 5 – 10 วัน ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วยแต่ละรายเช่นกัน
สิ่งที่ต้องระวังในการกินยาฟาวิพิราเวียร์ก็คือ ไวรัสมีการปรับตัวเร็ว และมีหลายสายพันธุ์ที่เริ่มดื้อยา ดังนั้น ถ้าใช้ยาฟาวิพิราเวียร์โดยไม่มีข้อบ่งชี้ ก็อาจจะทำให้เกิดเชื้อดื้อยา จนทำให้ไม่มียารักษา ผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรง และส่งผลให้มีผู้ป่วยเสียชีวิตมากขึ้นได้
วิธีการกินยาฟาวิพิราเวียร์
ยาฟาวิพิราเวียร์มีรูปแบบเป็นยาเม็ด ดูดซึมง่าย สามารถแบ่งหรือบดเม็ดยา แล้วให้ผู้ป่วยทางท่อหลอดอาหารได้ โดยปริมาณยาที่ใช้มีดังนี้
- สำหรับผู้ใหญ่ ในวันแรก ให้กินครั้งละ 9 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง และในวันต่อ ๆ มา ให้กินครั้งละ 4 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง
- สำหรับผู้ใหญ่ที่น้ำหนักมากกว่า 90 กิโลกรัม ในวันแรก ให้กินครั้งละ 12 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง และในวันต่อ ๆ มา ให้กินครั้งละ 5 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง
- สำหรับเด็ก จะต้องมีการคำนวณขนาดยา ตามน้ำหนักตัว
ทั้งนี้ ระยะเวลาในการรักษาอยู่ที่ 5-10 วัน ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค รวมทั้งการตอบสนองต่อการรักษา ของผู้ป่วยแต่ละราย ซึ่งผู้ป่วยควรรับประทานยา ตามวันและเวลาที่กำหนด อย่างเคร่งครัด
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้ จากการกินยาฟาวิพิราเวียร์
1 การกินยาอาจทำให้มีอาการคลื่นไส้ และอาเจียนได้
2 ยาที่กินเข้าไป มีผลต่อการทำงานของตับ จึงไม่ควรกินร่วมกับยาฟ้าทลายโจร หรือยาอื่น ๆ ที่มีผลต่อตับ
3 ยานี้อาจมีผลทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดผิดปกติได้ เมื่อกินร่วมกับยาบางชนิด
4 การกินยานี้ หากคุณแม่ตั้งครรภ์ กินยาในช่วงตั้งครรภ์ 3 เดือนแรก อาจทำให้ทารกในครรภ์พิการได้
อย. เตือนประชาชน อย่าซื้อยาฟาวิพิราเวียร์กินเอง
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา หรือ อย. ได้ออกมาเตือนประชาชนว่า อย่าซื้อยาฟาวิพิราเวียร์มากินเอง เพราะมีการขายยาฟาวิพิราเวียร์ โดยไม่ได้รับอนุญาต หากซื้อมากินเอง อาจได้รับผลกระทบคือ
- ได้รับยาปลอม ที่ไม่มีตัวยาสำคัญอยู่เลย
- ได้รับยาที่ไม่มีคุณภาพ
- อาจได้รับอันตราย จากสารปนเปื้อนในยาที่ไม่ได้มาตรฐาน
- อาจไม่ได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องในการใช้ยา
- การใช้ยาที่ไม่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดเชื้อดื้อยาได้ง่าย
ซึ่งเมื่อผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัย ว่าติดเชื้อโควิด-19 และเข้ารับการรักษาในระบบ ก็จะได้รับยาฟาวิพิราเวียร์ โดยไม่มีค่าใช้จ่ายอยู่แล้ว จึงไม่ต้องเสียเงินซื้อมากินเอง
ดังนั้น จึงไม่ควรซื้อยาฟาวิพิราเวียร์นอกระบบ และไม่ควรซื้อยาฟาวิพิราเวียร์ทางออนไลน์ มากินเอง เพราะเป็นยาอันตราย หากคุณภาพที่ได้รับ ไม่เพียงพอต่อการรักษา อาจทำให้เกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
ขอบคุณข้อมูลจาก https://www.rama.mahidol.ac.th/atrama/issue041/rama-rdu
ติดตามข่าวสารอื่น ๆ ได้ที่ Girl Variety ชุมชนสำหรับผู้หญิง